W tym miesiącu Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii przyjęła projekt  zmiany ustawy o związkach zawodowych. Projekt dotyczy dodania przepisu, zgodnie z którym, pracodawca będzie obowiązany udzielić na wniosek zakładowej organizacji związkowej informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mają wpływ na podejmowanie decyzji, a które mogą mieć wpływ na warunki pracy i płacy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, w tym profilowanie.

Może zmiana nie jest obszerna, ale z pewnością ważna, i to z dwóch powodów.

Po pierwsze dla pracowników zarządzanie algorytmiczne może być niezwykle trudnym doświadczeniem, bowiem proces podejmowania decyzji (m.in. dotyczących nagród i kar czy wręcz trwania stosunku pracy) bywa nietransparentny, a pracodawcy nie ujawniają informacji o sposobach działania algorytmów na żądanie pracowników lub ich reprezentantów. Teraz będą musieli. Oczywiście informacja taka może być niezrozumiała dla jej odbiorców, jednakże istnienie prawnego obowiązku jej udzielenia jest początkiem drogi do lepszego nadzoru nad procesem zarządzania algorytmicznego. 

Po drugie sztuczna inteligencja, algorytmy, zarządzanie algorytmiczne – wszystko to w naszej nauce prawa traktowane jest jako ciekawostka, ewentualnie pieśń przyszłości. Trudno się przebić do świadomości wielu naukowców, że to nie sience fiction, że to już teraz, na naszych oczach staje się rzeczywistością w wielu zakładach pracy. Dzięki tej zmianie nawet sceptycy będą musieli przyznać, że skoro algorytmy stały się przedmiotem regulacji ustawowej to tego typu nowe technologie stanowią istotną kwestię także prawną.

Bardzo się cieszę, że działający na Uniwersytecie Łódzkim Zespół AI Work Team miał swój wydatny udział w zapoczątkowaniu drogi legislacyjnej tej regulacji i trzymam kciuki za powodzenie tego projektu.

Pierwsza jaskółka wiosny nie czyni ale ważne że zaczęło się dziać, wierzę, że to początek większego procesu zmian prawa pracy.

Wpis przygotował: Krzysztof Stefański, Uniwersytet Łódzki

Zapraszamy do dyskusji!!!