Projektowana ustawa o aktywności zawodowej (projekt z 23.09.22 dostępny tu: https://legislacja.gov.pl/projekt/12364850/katalog/12917052#12917052) ma stanowić element realizacji Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Zakłada ona m.in. kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy, poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki. Pośród wielu innych jeszcze ambitnie sformułowanych celów, projektodawcy zaproponowali m.in. wprowadzenie rozwiązań, które spowodują usprawnienie działania publicznych służb zatrudnienia, co ma przełożyć się, zgodnie z tytułem ustawy, na zwiększenie aktywności zawodowej.

Wśród od dawna postulowanych i zasługujących na aprobatę zmian dotyczących osób bezrobotnych, wskazać należy m.in. propozycję oddzielenia samego statusu bezrobotnego od ubezpieczenia zdrowotnego, do którego zgłaszać będzie osoby o tym statusie Zakład Ubezpieczeń Społecznych czy możliwość rejestracji jako bezrobotny w wybranym powiatowym urzędzie pracy, nie tylko – jak dotąd – w urzędzie właściwym ze względu na miejsce zameldowania stałego lub czasowego.

Dość liczne zmiany projektowane są również w samym pojęciu prawnym bezrobotnego. Od bezrobotnego będzie się wymagać m.in. zdolności i gotowości do podjęcia wyłącznie zatrudnienia, a nie jak w obowiązującej ustawie z 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – również do innej pracy zarobkowej. Od wszystkich osób bezrobotnych, nie tylko od osób z niepełnosprawnością, będzie oczekiwać się zdolności i gotowości do podjęcia zatrudnienia w co najmniej połowie wymiaru czasu pracy. Status bezrobotnego będą mogli uzyskać absolwenci szkół branżowych, którzy nie ukończyli 18. roku życia oraz właściciele lub posiadacze samoistni bądź zależni nieruchomości rolnej bez względu na powierzchnię użytków rolnych oraz osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym.

Według projektu, statusu bezrobotnego nie uzyska natomiast osoba będąca m.in. członkiem zarządu, prokurentem, członkiem rady nadzorczej lub likwidatorem spółki kapitałowej w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych; wspólnikiem spółki jawnej, partnerem lub członkiem zarządu w spółce partnerskiej, komplementariuszem w spółce komandytowej, komplementariuszem lub członkiem rady nadzorczej w spółce komandytowo-akcyjnej, prokurentem lub likwidatorem spółki osobowej w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych Ponadto statusu bezrobotnego nie uzyska również osoba, która podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu na wypadek bezrobocia lub obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w szczególności w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła dwustronną umowę międzynarodową o zabezpieczeniu społecznym oraz osoba prowadząca działalność gospodarczą w innym państwie na podstawie zgłoszenia do rejestru lub bez takiego zgłoszenia jeżeli prawo danego państwa takiego zgłoszenia nie wymaga.

Ustawa o aktywności zawodowej ma z dniem 1 stycznia 2023 r. zastąpić ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Aktualnie jej projekt znajduje się na etapie konsultacji społecznych.

Wpis przygotowała: Magdalena Paluszkiewicz, Uniwersytet Łódzki

Zapraszamy do dyskusji!!!